FOLK VETERINARY BELIEFS AS A SUBJECT OF FOLKLORE STUDIES: ANALYSIS OF THE HISTORIOGRAPHY
Abstract
A historiographical review in the article is devoted to research achievements in the collection, systematization and analysis of Belarusian folk veterinary materials. Considerable attention is paid to the question of collection and study of economic cycle magic spells and spells against diseases of domestic animals as its part. Structural and semiotic method is marked as the main theoretical approach suitable for folklore materials on traditional veterinary studies.
Keywords
About the Author
A. V. Shrubok
Centre for researches on Belarusian culture, language and literature of the National Academy of Sciences of Belarus
Belarus
Belarus
References
1. Бандарчык, В. К. Беларуская этнаграфія і фальклор у працах славянскіх вучоных эпохі рамантызму / В. К. Бан- дарчык; АН БССР, Бел. камітэт славістаў. – Мінск: Навука і тэхніка, 1973. – 35 с.
2. Бандарчык, В. К. Гісторыя беларускай этнаграфіі. Пачатак ХХ ст. / В. К. Бандарчык. – Мінск: Навука і тэхніка, 1970. – 123 с.
3. Бандарчык, В. К. Гісторыя беларускай этнаграфіі ХІХ ст. / В. К. Бандарчык; Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору Мін-ва культуры БССР. – Мінск: Навука і тэхніка, 1964. – 280 с.
4. Бандарчык, В. К. Развіццё беларускай этнаграфіі за гады савецкай улады / В. К. Бандарчык; Акад. навук БССР, Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору. – Мінск: Навука і тэхніка, 1979. – 93 с.
5. Беларусы: у 8 т. / В. К. Бандарчык; Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэдкал.: В. К. Бандарчык, М. Ф. Піліпенка, А. І. Лакотка. – Мінск: Беларус. навука, 1999. – Т. 3: Гісторыя этналагічнага вывучэння. – 365 с.
6. Богданович, А. Е. Пережитки древнего миросозерцания у белорусов. Этнографический очерк / А. Е. Богда- нович. – Гродно: Губернская тип., 1895. – 186 с.
7. Булгаковский, Д. Г. Пинчуки. Этнографический сборник. Песни, загадки, пословицы, обряды, приметы, предразсудки, поверья, суеверья и местный словарь / Д. Г. Булгаковский; под ред. Ф. Истомина. – СПб., 1890. – 200 с.
8. Валодзіна, Т. В. Лекавальныя рытуальна-магічныя практыкі беларусаў / Т. В. Валодзіна // Народная медыцына: рытуальна-магічная практыка / уклад. і паказ. Т. В. Валодзінай. – Мінск: Беларус. навука, 2007. – С. 5–77.
9. Валодзіна, Т. Цела чалавека. Слова, міф, рытуал / Т. Валодзіна. – Мінск: Тэхналогія, 2009. – 431 с.
10. Добровольский, В. Н. Смоленский областной словарь / В. Н. Добровольский. – Смоленск: Тип. П. А. Силина, 1914. – 1022 с.
11. Добровольский, В. Н. Смоленский этнографический сборник: 4 ч. / В. Н. Добровольский. – СПб.; М., 1891 – 1903. – Ч. 1: Рассказы и сказки. – СПБ., 1891. – 808 с.
12. Журавлев, А. Ф. Ветеринария народная / А. Ф. Журавлев // Славянские древности: этнолингвистический словарь: в 5 т. / под ред. Н. И. Толстого. – М.: Междунар. отношения, 1995. – Т. 1. – С. 361–363.
13. Замовы / уклад. Г. А. Барташэвіч; рэдкал.: А. С. Фядосік (гал. рэд.) і інш. – 2-е выд. – Мінск: Беларус. навука, 2000. – 595 с.
14. Замовы / уклад.: У. А. Васілевіч, Л. М. Салавей. – Мінск: Беларусь, 2009. – 519 с.
15. Зямная дарога ў вырай: Беларускія народныя прыкметы і павер’і / уклад., прадм. і паказальнік У. Васілевіч. – Мінск: Беларусь, 2010. – 716 с.
16. Карскі, Я. Беларусы / Я. Карскі; уклад. і камент. С. Гароніна, Л. Ляўшун; навук. рэд. А. Мальдзіс. – Мінск: МГА «Беларускі кнігазбор», 2001. – 673 с.
17. Киркор, А. Этнографический взгляд на Виленскую губ. / А. Киркор // Этнографический сборник ИРГО. – СПб, 1858. – Вып. 3. – С. 115–276.
18. Крачковский, Ю. Очерки быта западно-русскаго крестьянина / Ю. Крачковский // Виленский сборник. – Вильна, 1869. – С. 160–210.
19. Магія слова чароўнага / уклад. І. І. Крук (навук. рэд.), З. В. Крук, Г. Р. Кутырова [і інш.]. – Мінск: ІПК адукацыі, 1995. – 295 с.
20. Минько, Л. И. Знахарство: Истоки, сущность, причины бытования / Л. И. Минько; Акад. наук БССР; Ин-т искусствоведения, этнографии и фольклора. – Минск: Наука и техника, 1971. – 118 с.
21. Минько, Л. И. Суеверия и приметы: Истоки и сущность / Л. И. Минько; науч. ред. В. К. Бондарчик; Акад. наук БССР, Ин-т искусствоведения, этнографии и фольклора. – Минск: Наука и техника, 1975. – 189 с.
22. Неклюдов, С. Ю. Фольклор и его исследования: век двадцатый / С. Ю. Неклюдов // Экология культуры. – Архангельск, 2006. – № 2 (39). – С. 121–127.
23. Никифоровский, Н. Я. Простонародные приметы и поверья, суеверные обряды и обычаи, легендарные сказания о лицах и местах / Н. Я. Никифоровский. – Витебск, 1897. – 307 с.
24. Полацкі этнаграфічны зборнік. Вып.1. Народная медыцына беларусаў Падзвіння: у 2 ч. / склад. У. А. Лобач, У. С. Филипенка. – Наваполацк, 2006.
25. Полесские заговоры: В записях 1970–1990 гг. / сост., подготовка текстови коммент. Т. А. Агапкиной, Е. Е. Лев- киевской, А. Л. Топоркова. – М.: Индрик 2003. – 751 с.
26. Пыпин, А. Н. История русской этнографии. Т. 4: Белоруссия и Сибирь / А. Н. Пыпин. – Минск: БелЭн, 2005. – 256 с.
27. Пяткевіч, Ч. Рэчыцкае Палессе / Ч. Пяткевіч; уклад., прадм. У. Васілевіча; пер. с пол. Л. Салавей і У. Васі- левіча. – Мінск: Беларускі кнігазбор, 2004. – 672 с.
28. Романов, Е. Р. Белорусский сборник. Вып. 5: Заговоры, апокрифы и духовные стихи / Е. Р. Романов. – Витебск: Типо-Литография Г. А. Малкина, 1891. – 450 с.
29. Романов, Е. Р. Белорусский сборник. Вып. 8: Быт белоруса / Е. Р. Романов. – Вильна: Тип. А. Г. Сыркина, 1912. – 600 с.
30. Романов, Е. Материалы по этнографии Гродненской губернии. Вып. 1. – Вильна, 1911.
31. Сержпутоўскі А. К. Прымхі і забабоны беларусаў-палешукоў / А. К. Сержпутоўскі; навук. рэд. А. С. Федосік; прадм. У. К. Касько. – Мінск: Універсітэцкае, 1998. – 301 с.
32. Слоўнік беларускіх гаворак Паўночна-Заходняй Беларусі і яе пагранічча: у 5 т. / Акад. навук БССР, Ін-т мо- вазнаўства імя Я. Коласа; уклад.: Ю. Я. Мацкевіч [і інш.]; рэдкал.: Ю. Ф. Мацкевіч [і інш.] – Мінск: Навука і тэхніка, 1979–1986. – 5 т.
33. Таямніцы замоўнага слова / Фонд фундаментальных даследаванняў Акад. навук Рэсп. Беларусь, Гомельскі дзярж. ун-т імя Ф. Скарыны; уклад. І. Ф. Штэйнер і В. С. Новак. – Гомель: Беларускае агенцтва навукова-тэхнічнай і дзелавой інфармацыі, 1997. – 321 с.
34. Тураўскі слоўнік: у 5 т. / Акад. навук БССР, Ін-т мовазнаўства імя Я. Коласа; склад.: А. А. Крывіцкі, Г. А. Цы- кун, І. Я. Яшкін; рэд. А. А. Крывіцкі. – Мінск: Навука і тэхніка, 1982–1987. – 5 т.
35. Шейн, П. В. Материалы для изучения быта и языка русского населения Северо-Западного края: в 3 т. / П. В. Шейн. – СПб.: Императорская Академия наук, 1893. – Т. 2: Сказки, анекдоты, легенды, предания, воспоинания, пословицы, загадки, приветствия, пожелания, божба, проклятия, ругань, заговоры, духовные стихи и проч. – 751 с.
36. Шейн, П. В. Материалы для изучения быта и языка русского населения Северо-Западного края / П. В. Шейн. – СПб.: Императорская Академия наук, 1902. – Т. 3: Описание жилища, одежды, пищи, занятий; препровождение времени, игры, верования, обычное право; чародейство, колдовство, знахарство, лечение болезней, средства от напастей, поверья, суеверья, приметы и т. д. – 535 с.
37. Шлюбскі, А. А. Гісторыка-этнаграфічныя нататкі / А. А. Шлюбскі. – Мінск, 1928. – с. 303 – 371. – (Адбітак з «Запісак Адзелу гуманітарных навук». 1928. Кн. 2.)
38. Шпилевский, П. М. Белоруссия в характеристических описаниях и в фантастических ее сказках / П. М. Шпи- левский // Пантеон. – СПб., 1853–1856.
39. Янчук, Н. А. По Минской губернии: заметки из поездки в 1886 г. / Н. Я. Янчук. – М.: Тип. А. Левенсона и К°, 1889. – 130 с.
40. Fedorowski, M. Lud Białoruski na Rusi Litowskiej / M. Fedorowski. – Kraków, 1897. – T. 1: Wiara, wierzenia i przesądy z okolic Wołkowyska, Słonima, Lidy i Sokółki. – 509 s.
41. Jeleńska, E. Wieś Komarowicze w powiecie Mozyrskim / E. Jeleńska. – Warszawa: J. Jeżyński, 1892 – 83 s.
42. MozsynTyszkiewicz, E. Opisanie powiatu Borysowskiego / E. Tyszkiewicz. – Wilno, 1847. – 446 s.
43. Wereńko, F. Przyczynek do lecznictwa ludowego / F. Wereńko // Materiały anrtopologiczno-archeologiczne i etnograficzne. – Kraków, 1896. – T. 1. – S. 99–229.
Review
Views: 677
Email this article 