Спецыфіка рубаі ў беларускай паэзіі канца ХХ – пачатку ХХІ ст.
https://doi.org/10.29235/2524-2369-2024-69-3-230-240
Аннотация
В идейно-жанровом ключе проанализировано современное состояние рубаи белорусских поэтов Евгения Миклашевского, Владимира Лебедева, Галины Загурской, Веры Буландо, Игоря Прокоповича, Эдуарда Дубенецкого, Алеся Палынского, Сержа Минскевича, Олега Грушецкого, Артёма Орешонка, Ганада Чарказяна (чаргави), Рыгора Бородулина и Змитрака Морозова, а также рубаиподобные произведения Рыгора Бородулина и Змитрака Морозова (четверостишия). В произведениях названных авторов доминируют философская тематика и афористический способ высказывания. Эта восточная форма органично прижилась на белорусской почве и вызывает повышенный интерес у современных белорусских поэтов.
Ключевые слова
современная белорусская поэзия,
рубаи,
твердая форма стиха,
рубаиподобные произведения,
четверостишие,
идея
Об авторе
Т. П Борисюк
Центр исследований белорусской культуры, языка и литературы Национальной академии наук Беларуси
Беларусь
Беларусь
Борисюк Татьяна Петровна – научный сотрудник
ул. Сурганова, 1, корп. 2, 220072, Минск
Список литературы
1. Рагойша, В. П. Верш. Паэзія: энцыкл. давед. / В. П. Рагойша. – Мінск: Беларус. Энцыкл., 2020. – 471 с.
2. Квятковский, А. П. Поэтический словарь / А. П. Квятковский. – М.: Совет. энцикл., 1966. – 375 с.
3. Рубаи [Электронный ресурс] // ВикипедиЯ. – Режим доступа: https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A0%D1%83%D0%B1%D0%B0%D0%B8. – Дата доступа: 22.12.2022.
4. Поэзия Востока: [сборник / пер. с фарси С. Липкина и др.]. – М.: Слово / Slovo, 2010. – 645 с. – (Библиотека зарубежной классики; 5).
5. Губайдулина, С. А. «Рубайят» [Электронный ресурс] / С. А. Губайдулина // Музыкальные сезоны. – Режим доступа: https://musicseasons.org/sofiya-asgatovna-gubajdulina-rubajyat/. – Дата доступа: 20.12.2022.
6. Садохин, А. П. Культурология: теория и история культуры: учеб. пособие / А. П. Садохин. – М.: Эксмо, 2007. – 623 с. – (Образовательный стандарт ХХІ).
7. Брагинский, И. Персидская литература: крат. очерк / И. Брагинский, Д. Комиссаров. – М.: Изд-во вост. лит., 1963. – 213 с. – (Литература Востока / Акад. наук СССР, Ин-т народов Азии).
8. Рагойша, В. П. Уводзіны ў літаратуразнаўства: вучэб. дапам.: у 2 ч. / В. П. Рагойша, М. П. Кенька, Т. А. Марозава; пад рэд. В. П. Рагойшы. – Мінск: БДУ, 2012. – Ч. 2: Паэтыка. Тэорыя літаратуразнаўчага працэсу. – 239 с. – (Класічнае ўніверсітэцкае выданне).
9. Дворянков, Н. А. Строфика поэзии пашто / Н. А. Дворянков // Проблемы восточного стихосложения: сб. ст. / АН СССР, Ин-т востоковедения; редкол.: И. С. Брагинский [и др.]. – М., 1973. – С. 25–59.
10. Хаям, А. Рубаі / А. Хаям; пер. з фарсі-кабулі Р. Барадулін; [уклад. і даслоўнікі В. Я. Чамбарысава]. – Мінск: Маст. літ., 1989. – 94 с.
11. Хаям, У. Выбраныя рубаі / У. Хаям; пер. з фарсі-кабулі Р. Барадуліна. – Мінск: Зміцер Колас, 2016. – 88 с. – (Паэты планеты).
12. Хаям, А. Выбраныя старонкі / А. Хаям; [пер. Р. Барадуліна, В. Шніпа, Г. Аўласенкі]. – Мінск: Звязда, 2022. – 287 с.
13. Хаям, А. «Свет у табе, вакол цябе нічога»: [рубаі] / А. Хаям; пер. В. Шніп // Літ. і мастацтва. – 2021. – 21 мая (№ 20). – С. 10.
14. Багдановіч, М. Поўны збор твораў: у 3 т. / М. Багдановіч. – Мінск: Навука і тэхніка, 1991. – Т. 1: Вершы, паэмы, пераклады, наследаванні, чарнавыя накіды – 752 с.
15. Танк, М. Збор твораў: у 13 т. / М. Танк. – Мінск: Беларус. навука, 2008. – Т. 5. – 454 с.
16. Барадулін, Р. Збор твораў: у 5 т. / Р. Барадулін. – Мінск: Маст. літ., 1999. – Т. 3: Паэмы. Вершы. – 335 с.
17. Лужанін, М. Збop твopaў: у 4 т. / М. Лyжaнiн. – Мiнcк: Маст. літ., 1981. – Т. 3: Пaдapoжныя нiзкi; Вepшы 1966–1973; Як нapaджaўcя нoвы cвeт; Рэпapтaж з pyбцoм нa cэpцы. – 511 c.
18. Янішчыц, Я. Дзень вечаровы: лірыка / Я. Янішчыц. – Мінск: Маст. літ., 1974. – 78 с.
19. Крупенька, Я. Юбілейныя бліны: гумар і сатыра / Я. Крупенька. – Мінск: Маст. літ., 1984. – 55 с.
20. Федарцова, Т. М. Асваенне беларускай версіфікацыяй цвёрдых вершаваных формаў: рубаі / Т. М. Федарцова // Міжнародныя Шамякінскія чытанні «Пісьменнік – Асоба – Час»: матэрыялы II Міжнар. навук.-практ. канф., Мазыр, 20–21 кастр. 2011 г. / Мазыр. дзярж. пед. ун-т; [рэдкал.: А. У. Сузько (адк. рэд.) і інш.]. – Мазыр, 2011. – С. 101–106.
21. Гоўзіч, І. М. Усходняя вершаваная форма рубаі ў творчасці М. Багдановіча і паэзіі другой паловы ХХ стагоддзя / І. М. Гоўзіч // Творчасць Максіма Багдановіча ў кантэксце сусветнай літаратуры: матэрыялы Міжнар. навук. канф. да 120-годдзя з дня нараджэння Максіма Багдановіча (Мінск, 25–26 лістап. 2011 г.) / НАН Беларусі, Ін-т мовы і літаратуры; [рэдкал.: А. А. Манкевіч (уклад.) і інш.]. – Мінск, 2011. – С. 100–104.
22. Міклашэўскі, Я. Вершы / Я. Міклашэўскі // Маладосць. – 2000. – № 2. – С. 190–206.
23. . Пракаповіч, І. «Мой Храм – Беларусь…»: [вершы] / І. Пракаповіч // Род. слова. – 1992. – № 11. – С. 74–75.
24. Буланда, В. Мне не жыць без цябе…: вершы / В. Буланда. – Барысаў: [б. в.], 1997. – 110 с.
25. Арашонак, А. [Вершы] / А. Арашонак // Першацвет. – 2001. – № 11. – С. 45.
26. Инь и ян [Электронный ресурс] // ВикипедиЯ. – Режим доступа: https://ru.wikipedia.org/wiki/Инь_и_ян. – Дата доступа: 25.12.2022.
27. Дубянецкі, Э. Душы маёй няскончаны палёт: кніга паэзіі / Э. Дубянецкі. – Мінск: Кнігазбор, 2011. – 124 с.
28. Мінскевіч, С. Адвечны рэчытатыў: [вершы] / С. Мінскевіч // Дзеяслоў. – 2013. – № 2 (63). – С. 152–157.
29. Лебедзеў, У. Несціханае рэха: зб. паэзіі / У. Лебедзеў. – Брэст: Альтернатива, 2013. – 75 с.
30. Палынскі, А. [Рубаі] [Электронны рэсурс] / А. Палынскі. – Рэжым доступу: https://www.facebook.com/profile.php?id=1504090002. – Дата доступу: 10.03.2023.
31. Чарказян, Г. Чаргаві / Г. Чарказян; пер. з курд. М. Мятліцкага // Полымя. – 2007. – № 6. – С. 100–113.
32. Барадулін, Р. Вершатэрапія / Р. Барадулін // Дзеяслоў. – 2013. – № 2 (63). – С. 5–20.
33. Барадулін, Р. Халодная памяць вады / Р. Барадулін. – Мінск: Рым.-Катал. парафія св. Сымона і св. Алены, 2010. – 497 с.
34. Барадулін, Р. Карані цішыні… : [вершы] / Р. Барадулін // Дзеяслоў. – 2012. – № 1 (56). – С. 5–18.
35. Барадулін, Р. Шляхам бульбы: [вершы] / Р. Барадулін // Дзеяслоў. – 2013. – № 6 (67). – С. 5–15.
36. Марозаў, З. І жаўранка накцюрн у паднябессі…: вершы, санеты, вянкі санетаў / З. Марозаў. – Мінск: Чатыры чвэрці, 2021. – 187 с.
Рецензия
Просмотров: 148
Послать статью по эл. почте 